Dyrektor muzeum

Fot. Michał Drozd

Ks. Paweł Batory (ur. 1979 w Brzozowie), pochodzi z Gorlic, gdzie ukończył Szkołę Podstawową nr 4. Absolwent Liceum Ogólnokształcącego w Bieczu (1998) i Wyższego Seminarium Duchownego w Rzeszowie (2004). Pracę magisterską pt. Koncepcja człowieka podstawą szacunku do życia. Analiza encykliki „Evangelium Vitae” i wybranych wypowiedzi Jana Pawła II – Karola Wojtyły napisał na seminarium z filozofii pod kierunkiem dr Krzysztofa Bochenka. 

Po przyjęciu sakramentu święceń (2004) przez trzy lata pracował jako wikariusz i katecheta w parafii Przemienienia Pańskiego w Ropczycach. 

W 2007 r. rozpoczął studia dzienne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II, na kierunku historia sztuki o specjalizacji „Muzealnictwo i ochrona zabytków”. W 2010 r. obronił pracę licencjacką pt. Sceny Zwiastowania w przestrzeni sakralnej w malarstwie niderlandzkim XV wieku – na wybranych przykładach, napisaną pod kierunkiem dr Jowity Patyry w katedrze Historii Sztuki Średniowiecznej Powszechnej. Praca ta została wyróżniona przez komisję egzaminacyjną i nominowana do nagrody rektora.

Studia uwieńczył w grudniu 2019 roku obroną pracy doktorskiej „Ostateczny kres a ostateczny nasz z nieprzyjacielem naszym boj”. Program ikonograficzny wystroju kościoła Trójcy Świętej w Krośnie jako przykład kontrreformacyjnej sztuki kościelnej doby baroku, napisanej w katedrze Historii Sztuki Kościelnej i Muzealnictwa, pod kierunkiem dr hab. Bożeny Kuklińskiej, prof. KUL.

W czasie studiów uczestniczył również w zajęciach specjalizacji „Krytyka artystyczna” organizowanych przez Instytut Filologii Polskiej KUL, a jako doktorant prowadził liczne zajęcia (ćwiczenia i warsztaty) z historii sztuki oraz filmu na kierunkach: historia sztuki, filologia polska (specjalizacja „Krytyka artystyczna”) oraz teksty kultury i animacja sieci. 

W 2012 r. brał udział w międzynarodowych warsztatach naukowych organizowanych przez Fondazione Romualdo del Bianco we Florencji, gdzie otrzymał wyróżnienie za najlepszy referat i prezentację. W tym samym roku był jednym z głównych organizatorów ogólnopolskiej sesji naukowej Pomiędzy wiarą a sztuką – sztuka i kicz w przestrzeni sakralnej (Katolicki Uniwersytet Lubelski, 31.05-02.06 2012 r.) oraz towarzyszących im wystaw. 

W 2015 r. wrócił do diecezji rzeszowskiej, gdzie podjął pracę jako diecezjalny konserwator zabytków, dyrektor Muzeum Diecezjalnego (od 2016) oraz wykładowca historii sztuki w Wyższym Seminarium Duchownym. Przez rok pracował również jako katecheta i duszpasterz w parafii św. Judy Tadeusza w Rzeszowie. 

Od 2022 r. jest członkiem Stowarzyszenia Historyków Sztuki, a od 2023 r. wykładowcą historii sztuki w Instytucie Sztuk Pięknych Uniwersytetu Rzeszowskiego. Wielokrotnie uczestniczył w wyjazdach szkoleniowych i konferencjach organizowanych przez Narodowy Instytut Dziedzictwa i inne instytucje. Okazjonalnie pełni funkcję przewodnika grup wycieczkowych po zabytkach Rzeszowa oraz bierze udział w popularyzacji wiedzy o sztuce i zabytkach w lokalnych mediach i poprzez okolicznościowe wykłady. Jest autorem kilku tekstów do katalogów wystaw. 

Od 1999 roku związany jest z międzynarodowym ekumenicznym ruchem Focolare (Dziełem Maryi). Stara się angażować w dialog chrześcijańsko-żydowski. W 2022 r. brał udział we współorganizowanym przez Forum Dialogu seminarium szkoleniowym w International School for Holocaust Studies w Instytucie Jad Waszem w Jerozolimie. Od 2023 r. jest członkiem Stowarzyszenia Rajsze, mającego na celu przywracanie pamięci o rzeszowskich Żydach.

Interesuje się kulturą, szczególnie sztukami pięknymi, filmem i literaturą.

WYBRANE PUBLIKACJE:

  1.  Katecheza w obrazie, „Zwiastowanie. Pismo Diecezji Rzeszowskiej”, R 22 (2013) Nr 4, s. 205-209.
  2. Niebiańska jedność, „Nowe Miasto”, nr 1 (114) rok XX, styczeń-luty 2013, s. 26-27.
  3. Jedność życia i śmierci, „Nowe Miasto”, nr 2 (115) rok XX, marzec-kwiecień 2013, s. 10-11.
  4. Boży odpoczynek, „Nowe Miasto”, nr 4 (116) rok XX, lipiec-sierpień 2013, s. 26-27.
  5. Miłość wcielona, „Nowe Miasto”, nr 6 (118) rok XX, listopad-grudzień 2013, s. 26-27.  
  6. W poszukiwaniu własnego głosu. O debiutanckiej powieści Virginii Woolf „eleWator. Kwartalnik literacko-kulturalny”, nr 8 (2/2014), s. 24-29.
  7. Śmierć w buduarze, „Amplitudy. Kwartalnik osób i opinii”, nr 1/2014, s. 98.
  8. Obraz Maryi Niepokalanej w kolegiacie pw. Wszystkich Świętych w Kolbuszowej, „Rocznik Kolbuszowski”, nr 14/2014, s. 7-15.
  9. Sprawozdanie z ogólnopolskiej konferencji naukowej „Pomiędzy wiarą a sztuką – sztuka i kicz w przestrzeni sakralnej”, „Roczniki Humanistyczne”, t. LXII (2014), z. 4, s. 199-203.
  10. Brama niebieska, „Nowe Miasto”, nr 2 (121) rok XXI, marzec-kwiecień 2014, s. 26-27.
  11. Bliskość Boga, „Nowe Miasto”, nr 6 (125) rok XXI, listopad-grudzień 2014, s. 26-27.
  12. Długa droga do wernisażu. Organizacja wystaw muzealnych jako istotny składnik zajęć praktycznych studentów historii sztuki KUL w latach 2006-2009, Historia sztuki między teorią a praktyką, red. B. Skrzydlewska, A. Frejlich, Warszawa 2016, s. 13-15.
  13. Scena Chrztu w Jordanie w sztukach plastycznych, „Znak Łaski”, nr 1 (78), marzec-czerwiec 2016, s. 14-15.
  14. „Kościół farny w Strzyżowie” – omówienie publikacji, „Strzyżowski Rocznik Muzealny”, t. III (2017), s. 305-307.
  15. Wizerunki Matki Boskiej Fatimskiej, „Znak Łaski”, nr 1 (81), marzec-maj 2017, s. 21-22.
  16. Ecce Homo, „Znak Łaski”, nr 2 (82), czerwiec-wrzesień 2017, s. 14-15.
  17. Memorare novissima tua, „Fraza” nr 4 (106) 2019, s. 277-279.
  18. List bólu i tęsknoty. Wystawa „Pamięć i ślad” w Muzeum Diecezjalnym w Rzeszowie, „Warstwy. Rocznik Instytutu Sztuk Pięknych Uniwersytetu Rzeszowskiego”, Nr 3/2019, s. 208-210.
  19. Św. Kazimierz / St. Casimir, w: Geniusz baroku. Szymon Czechowicz (1689–1775) / Genius of the Baroque. Szymon Czechowicz (1689–1775), red. A. Betlej, T. Zaucha, Kraków 2020, s. 652.
  20. Kicz niejedno ma imię (wywiad przeprowadzony przez J. Kwiatkowskiego), „La Salette”, nr 2 (393) 2021, s. 4-8.
  21. Wstęp, w: Kościoły Diecezji Rzeszowskiej w jubileuszu 30-lecia jej powstania, t. 1-4, Wyd. Ikona, Bydgoszcz 2022.
  22. Rys historyczny, w: Kościół w Gogołowie pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej, Krosno 2022, s. 7-12.
  23. Zbigniew Cebula – Malarstwo, „Głos plastyków” nr 2/2022 (14), s. 52-53.
  24. Antoni Nikiel. Spotkanie – katalog wystawy w BWA w Gorlicach, Gorlice 2023, s. 2. Przedruk w: Antoni Nikiel. Spotkanie – katalog wystawy w Galerii Współczesnej Sztuki Sacrum DOM PRACZKI w Kielcach, Kielce 2023, s. 12.
  25. The art of auto-destruction: from Metzger to Banksy, w: Art and Science 5: The art of apoptosis, red. A. Szewczyk, A. Steliga, [b.m.w.] 2023, s. 186-189.
  26. Ryszard Ryba (1935-2022) – wspomnienie. In memory of Ryszard Ryba (1935-2022), „Sacrum et Decorum”, R. 15 (2023), s. 151-169.  
  27. Muzeum Diecezjalne w Rzeszowie: 25 lat, Wyd. Bonus Liber, Rzeszów 2023.
  28. Lux in tenebris, w: Łukasz Gil. Malarstwo, red. Ł. Gil, M. Pawłowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2023, s. 105-107.
  29. Osoba, miejsce i czas – kolekcja sztuki Jana Pastuły, „Fraza” nr 4 (122) 2023, s. 293-298.

REFERATY WYGŁOSZONE NA KONFERENCJACH NAUKOWYCH:

  • Ogólnopolski panel popularnonaukowy „Binarowa na kartach historii”, Muzeum Ziemi Bieckiej, Biecz, 23 czerwca 2023; referat: „Memorare novissima tua”. Lekcja dobrej śmierci w cyklu malowideł z kościoła pw. Michała Archanioła w Binarowej.
  • Ogólnopolskie sympozjum naukowo-artystyczne Art & Science (edycja 5) „Sztuka Apoptozy – Art of Apoptosis”, Instytut Sztuk Pięknych Uniwersytetu Rzeszowskiego, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, Fundacja Nenckiego Wspierania Nauk Biologicznych, Zoom webinar, 21 kwietnia 2023; referat: Sztuka autodestrukcji: od Metzgera do Banksy’ego.
  • Ogólnopolska konferencja „Mniejszość żydowska w Polsce i innych krajach europejskich – sytuacja prawna, kwestie religijne i społeczne”, Uniwersytet Rzeszowski i PCEN w Czudcu, Czudec, 18-19 czerwca 2018; referat: Pamięć i ślad. Motywy żydowskie w sztuce współczesnej na przykładzie dzieł zebranych na ekspozycji czasowej w Muzeum Diecezjalnym w Rzeszowie.
  • Ogólnopolska konferencja naukowa „Cenne – Niedocenione. Z badań nad sztuką sakralną i religijną XIX-XXI wieku”, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów, 16-17 listopada 2017; referat: Groby i szopki. Czy okolicznościowe dekoracje kościelne mogą być sztuką?
  • Ogólnopolska konferencja naukowa „Wokół Quo Vadis – z perspektywy 120 lat”, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin, 6 grudnia 2016 r.; referat: Storie antiche. Twórczość malarska Henryka Siemiradzkiego a „Quo Vadis” Henryka Sienkiewicza.
  • Konferencja środowiskowa „Sztuka pod patronatem Kościoła”, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin, 27 marca 2015 r.; referat: Fundacje duchowieństwa w XVII i XVIII w. w kościele pw. Trójcy Świętej w Krośnie.
  • II Ogólnopolski Kongres Studentów i Doktorantów Historii Sztuki, Uniwersytet Gdański, Gdańsk, 6-9 listopada 2014; referat: Problem odczytania wymowy ideowej cyklu obrazów w kościele Trójcy Świętej w Krośnie.
  • Konferencja „Tabu w literaturze współczesnej”, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin, 9 lipca 2014 r.; referat: Medea – tabu ucieleśnione.
  • Konferencja „(Nie)bezpieczne związki literatury i filmu”, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin, 17 czerwca 2014 r.; referat: Różnorodne związki literatury i kina na przykładzie filmu „Godziny” Stephena Daldry’ego.
  • Konferencja „Sztuka nowożytna w przestrzeni kościelnej”, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin, 16 maja 2014 r.; referat: Sceny z publicznej działalności Jezusa w Kościele Trójcy Świętej w Krośnie – próba odczytania wymowy ideowej cyklu obrazów.
  • Ogólnopolska konferencja naukowej „Z perspektywy debiutu”, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin, 9 września 2013 r.; referat: W poszukiwaniu własnego głosu. O debiutanckiej powieści Virginii Woolf.
  • Ogólnopolska konferencja naukowa „Poezja! Rozmowy z tradycją”, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin, 26 czerwca 2013 r.; referat: Dialog z tradycją biblijną i apokryficzną w twórczości Johna Maxwella Coetzeego.
  • Konferencja środowiskowa „Biblia w literaturze i sztuce XX w.”, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin, 8 czerwca 2013 r.; referat: Fałszywy apokryf? Odniesienia i aluzje biblijne w powieści „Dzieciństwo Jezusa” Johna Maxwella Coetzeego.
  • Ogólnopolska konferencja Pomiędzy wiarą a sztuką – sztuka i kicz w przestrzeni sakralnej, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin 31 maja – 2 czerwca 2012 r.; referat (wraz z Dominiką Sergiej): Przywrócić utracone piękno. Poszukiwanie transcendencji w przestrzeni sakralnej na przykładzie działalności Centro Ave Arte w Loppiano we Włoszech.